Deprem Tanıklıkları: 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde gönüllü görev alanların izlenimleri
Röportajlar : Sibel Akyildiz (N.Karaca) & Gülçin Erdi (R.B.Enhos)
6 Şubat 2023 sabahı acı bir haberle güne uyandı Türkiye. Türkiye’nin güneydoğusunda bulunan Kahramanmaraş ilçesinde önce 7.7 ve daha sonra 7.6 ölçeğindeki 2 büyük depremin bilançosu ise oldukça ağır. Art arda yaşanan 2 büyük deprem, Kahramanmaraş, Gaziantep, Malatya, Diyarbakır, Kilis, Şanlıurfa, Adıyaman, Hatay, Osmaniye ve Adana’da hissedildi. Deprem, bu 10 ilde toplamda 13,5 milyon kişiyi olumsuz yönde etkiledi [1]. Türkiye ve Suriye’de toplamda yaklaşık 50.000 kişinin hayatını kaybettiği bu büyük felaket, binlerce kişiyi de evsiz, ailesiz, arkadaşsız, komşusuz bıraktı. Her ne kadar deprem, Kahramanmaraş ilçesinde gerçekleşse de depremin yarattığı ağır etki, tüm illerde hissedilerek Türkiye’ye yayılan bir seferberlik ile sarılıp sarmalandı. Bu seferberliğe dahil olan ve deprem bölgesine gönüllü olarak yardıma giden kişi ya da sivil toplum kuruluşların tanıklıkları oldukça önemli olduğunu düşündük. Bu sebeple deprem bölgesine gönüllü olarak giden bu kişilerle görüşerek, oradaki durumu ve yaşadıkları deneyimi bizlere aktarmalarını istedik. Mahalle Afet Gönüllüleri Acil Müdahale Derneği’nden (MAG-AME) Afet bilinci eğitmeni olarak görev yapan Nazmiye Karaca ve İstanbul Rehberler Odası’nın organizasyonuyla deprem bölgesinde gönüllü çevirmenlik yapmış profesyonel turist rehberi Reşit Berker Enhoş ile mülakat yaparak deprem bölgesindeki durumu değerlendirdik. Bu görüşmelerin, Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğu gerçeğini yeniden hatırlatmak ve alınması gereken tedbir ve önlemlerin altını çizmek açısından OUI olarak önemli ve anlamlı olduğunu düşünüyoruz.
[1] Habertürk (2023). Depremden etkilenen ilçelerin nüfusları, son erişim tarihi: 06.03.2023, Depremden etkilenen illerin nüfusları: Deprem 13,5 milyonluk bölge zarar gördü! İşte depremden en fazla etkilenen 10 ilin nüfusu… (haberturk.com)
- Daha önce böyle bir arama-kurtarma çalışmasında çalışma deneyiminiz var mıydı? Sizi bu depremde gönüllü çalışmaya iten neydi?
Nazmiye Karaca: Daha öncesinde 1999 Gölcük depreminde kendi çalıştığım fabrikada bir gönüllü arkadaş grubuyla bölgeye gitmiş, gerekli bilgi ve donanımımız olmadığı için bir şey yapamamanın çaresizliğini tüm ulusumuz gibi ben de hissetmiştim. O gün bir daha afetler kapımızı çaldığında tekrar çaresiz kalmamak üzerine üzerime düşen sorumluluğu yerine getirmeye karar verdim ve 2011 yılında Mahalle Afet Gönüllerine dahil oldum. Bundan 2 yıl sonra da gerekli eğitimleri tamamlayarak MAG-AME ekibine katılmaya hak kazandım. Bugüne kadar pek çok afet ve acil durum çalışmasında yer aldım.
Reşit Berker Enhoş: Ben Profesyonel turist rehberiyim. Depremde gönüllü olarak çevirmenlik sürecine katıldım. İstanbul Rehberler Odası’nın depremin gerçekleştiği gün hemen öğlen kurduğu kriz masası vasıtasıyla haberdar oldum ve katıldım. Daha önce Gölcük depreminde (erzak yardımı tedarik ve dağıtımında) çalışmıştım ancak Kahramanmaraş’taki gibi bir çalışmaya ilk defa dâhil oldum. Beni bu depremde gönüllü çalışmaya iten şey tabi ki burası doğduğumuz topraklar, vatanımız ve benim rehberlik mesleğime olan yaklaşımım da zaten ülke tanıtımında ve ülkenin temsilinde gelen turistlere aslında ilk elden bilgi veren insanlarız. İlk olarak bu sebepten, diğer sebep ise ve en önemlisi, insani bir sebepten yani bölgede olan felakete karşı hissettiğim bazı insani duygular, yardımlaşma, dayanışma duygularım ve değerlerim sebebiyle katıldım ve kabul ettim.
- Deprem bölgesine gidişiniz nasıl oldu? İstanbul’da ikamet ediyorsunuz sanırım, buradan ilk hangi bölgeye intikal ettiniz?
N. K. : İstanbul MAG-AME olarak bölgeye gün aşırı olmak üzere ilk günden itibaren 4 ekip olarak Gaziantep İslahiye ilçesine AFAD yönlendirmesiyle gittik. Ben İstanbul’daki organizasyon görevimi tamamlayarak 3. Ekiple bölgeye ulaştım. Farklı illerdeki ekiplerimiz; Edirne, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Bolu, Muğla, Fethiye, Bodrum MAG-AME de ilk andan itibaren yine AFAD ile organize olarak, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Urfa’da görev aldılar. Bölgesine göre karayolu ve havayolu aracılıyla 12 saat ile 36 saate varan uzun saatler sonucunda çalışma bölgelerimize ulaşabilen ekiplerimiz oldu.
R.B.E: İstanbul’dan ilk olarak bize verilen direktif doğrultusunda İstanbul Havalimanına hareket ettik çevirmen arkadaşlarımızla. Afette Rehber Çevirmenlik (ARÇ) ve Türk Hava Yollarının yaptığı organizasyonla tarifeli ve charter konan uçaklara sırayla alınmaya başladık. 03.30’daki Adana uçağı kar fırtınası sebebiyle 6.30 da kalktı, 8.30 sularında Adana’ya vardık. Adana’ya indiğimizde Elbistan’a yönlendirildik ve 20 kişilik köpekli arama-kurtarma ekibi BUSF (Bomberos Unidos Sin Fronteras) ile eşleştik. Normalde 4,5 saatlik bir yoldur ancak bizim Elbistan’a girişimiz saat gece 11.30’du çünkü yollar tamamen blokeydi, otobanda çökmeler vardı, daha önce kullanılan eski tali yollarında da çökmeler vardı. Ulaşım karşılıklı tek şerit şeklinde zaman zaman polis ve jandarmanın trafiği keserek geçiş vermesi şeklinde devam ediyordu. Biz taşıyan minibüs ve malzemelerle köpekleri taşıyan kamyon yoldaki keşmekeşten dolayı bazen birbirini takibi kaybediyordu. Bu yüzden yol üzeri Nurdağı’nda durmak zorunda kaldık.
- Deprem bölgesine ilk vardığınızda neler hissettiniz? O anki gözlemlerinizi aktarabilir misiniz?
R.B.E.: Nur Dağı’na vardığımızda depremin ilk ağır etkilerini görmeye başladık yani şehrin neredeyse yüzde sekseni yok gibiydi. Savaştan, hava bomdardımandan çıkmış gibi bir görüntü vardı … İlk izlenimlerim aslına bakarsanız tamamen bir çaresizlik, koordinasyonsuzluk bunları söyleyebilirim. Ve halkı ben yapayalnız gördüm. Polis jandarma vardı ama çok yetersizdi. Araç, gereç vardı ama dağınık ve eksikti. Bazı binalara çoktan canlı yaşayanların bile yaşamını riske atacak şekilde vinçler, kaldıraçlar, iş makineleri girmişti. Bize verilen görev yeri Elbistan olmasına rağmen, Nurdağı’nda AFAD’ın, yerel polis ve jandarmanın ısrarlı ricaları doğrultusunda 2 binada arama çalışması yapmak durumunda kaldık ama maalesef canlıya rastlayamadık.
İspanyol arama kurtarma ekibi arama-kurtarma esnasında
N.K.: İlk anda elbette büyük bir kaos içine düştük. Önceleri başvuruda bulunabileceğimiz bir kriz merkezini dahi bulamadık. Pek çok yerde kendi oluşturduğumuz koordinasyon merkezimiz orada devlet ve diğer yetkililer konuya hakimiyet sağlayıncaya kadar bölgede bir kriz merkezi gibi çalıştı. Çalışma alanlarına sevk ve yönlendirmede sorunlar yaşadık, temel ihtiyaçlarımızı ise zaten bölgedeki mağduriyet düşünülecek olursak dillendirmeye ve talep etmeye bile çekindik. Gelen diğer ekiplerin ekip ve ekipman ihtiyaçlarına destek olmak durumunda kaldık zira isteyebilecekleri bir organ veya organizasyon bulunamıyordu. Ekiplerimiz yemek bile yiyemeden -10 derecelere varan sıcaklıklarda bir kaç saatlik uykuyla günlerce çalışmak zorunda kaldılar. Sonraki günlerde yavaş yavaş bazı temel ihtiyaçlarımızı giderme şansımız oldu.
- Daha önce bu afet bölgelerinde bulunmuş muydunuz? Bulunduysanız eğer depremde gittiğiniz kentin dönüşümü hakkında neler söyleyebilirsiniz?
N.K. : Gaziantep’e daha önce gitmiştim, kentsel dokuya ve o sıcak, cıvıl cıvıl kültürüne yabancı değilim. Ancak afet bölgesinde gördüklerimizin bu kentle hiç bir ilgisi yoktu maalesef, sanki şehrin de ruhu afetzedelerin ruhu gibi bedenini terk etmişti, çok acı, çok fazla acı vardı… nasıl anlatabilirim bilemiyorum !
R.B.E. : Daha önce Antep Antakya dışında bu bölgede bulunmadım. Maraş, Elbistan, Osmaniye, Nur Dağı bana yabancı bir bölgeydi. O yüzden öncesini sonrasını bilemem fakat şunu söyleyebilirim gittiğimiz otobanda bir süre sonra Maraş-Elbistan arası yol açıldı, dönüş yolunda aslında bir hafta sonra ben bunu fark ettim. Otoban yakınındaki köylerde kasabalarda hasar yoktu, yeni binalar yıkılıp eski binalar duruyordu aksine. Elbistan’a girerken de Elbistan’ın tepelik kısımlarında her şey yerli yerindeydi, Elbistan devlet hastanesi hiç hasar almamıştı. …Fakat Elbistan’ın eski ovaya, dere yatağına kurulmuş bölümü yoktu. Her yer ya yıkılmış ya binalar tamamen çatlamıştı. Yani Elbistan’ın merkez kısmı ve yine dere yatağına kurulmuş Yunus Emre mahallesindeki binalar yüzde altmışa yakını binalar ya yıkılmış ya da oturulamaz haldeydi.
İspanyol arama kurtarma ekibi ve gönüllü çevirmenler
- Sizce arama-kurtarma süreci nasıl yönetildi?
N.K. : Afetin sahibi yetkili kurumu ülkemizde AFAD’dır. Arama kurtarma konusunda bizi ve diğer STK’ ları görevlendirmesi gereken kurumdur. Ancak AFAD kurum olarak yeni ve henüz yapılanma sürecini tamamlamaya çalışan bir kurum olduğu da unutulmamalı. Bu kadar yaygın ve büyük bir afet karşında yeterince hazırlıklı olmak oldukça zor ve deneyim gerektiren bir konu, umuyorum AFAD bu süreçten çok şey öğrenecek. Koordinasyonsuzluk nedeniyle hazır organize olabilecek ekiplerin en acil ihtiyaç duyulan alanlara gidememesi ilk etapta yaşanan ve hayati saatleri bu şekilde heba edilen bir deneyimdi. Örneğin benim geldiğim ekip Maraş havaalanında -4 derecede 9 saat bekletildi. Saatlerin çok önemli olduğu zamanlarda yüzlerce kurtarmacının orada bekletilmesini kimse umursamıyordu. Kendi imkanlarımızla, araya sayısız valilik ve AFAD yetkilileri hatta milletvekilleri sokmamıza rağmen bir otobüs bulunamadı. Oysa başka yapılar için tedarik edilebilen otobüsler olduğunu gördük. Bir sürü askeri helikopter ve hatta otobüs boş duruyor neden kullanılmadığını bilmiyorduk. Boş duran otobüslerin başka yolcular için bekletildiğini söylüyorlardı! Ama o yolcular kimse biz orada iken gelmedi. Bizzat en sonunda bir belediye otobüsünü çevirdim ancak belediye otobüs şoförü olağan üstü hal ilan edilmiş olmasına rağmen Vali yardımcısının telefon ile talimat vermesini sağlamama rağmen yakıt alması gerektiğini söyleyip çekip gidebildi. Gereğinden fazla yetkili vardı ama etkileri yoktu diye düşünüyorum. Bölgeye ulaştığımızda ise halkın arama kurtarma ekiplerine karşı isyanı ve bir yerlere çekiştirmesi sonucu bir kalkışma olduğunu yer ekiplerimizden haber aldık. Halka karşı gelemiyorsunuz, acılarını anlamaya çalışıp sakinleştirmeye çalışıyorsunuz ama her zaman başarılı olamıyorsunuz. Örneğin riskli bir yapıya girmek istemeyen ekibimizin can güvenliği söz konusuyken, halk tesadüfen orada bulunan bir Bakana konuyu iletiyor, Bakan her nedense konu hakkında bir bilgisi olmamasına rağmen gelip ekibimize bu binaya girin emri verebiliyor, ekibimiz orada çalışmak zorunda kalıyor. O sırada bir artçı olsaydı ekibimizin tamamını kaybedebilirdik.
Gaziantep İslahiye ateş başında ısınmaya çalışan bir MAG-AME ekibi. Ekipler 6 şar saatlik rotasyon ile çalışıyorlardı.
R.B.E.: Arama kurtarma süreci aslında her gün Elbistan’da gördüğümü söyleyeyim, her gün orada yönetim değişiyordu, yeni birisi atanıyordu. Biz Elbistan’a giren ilk köpekli arama kurtarma ekibiydik. Daha sonra yanılmıyorsam Lübnan ve İsviçre’nin de köpekli kurtarma ekipleri geldi ama sayıları azdı. Ve bir süre sonra İspanyol ekipler olarak bizim özerkliğimizi ilan ettiğimiz bir durum oluştu açıkçası. …O yüzden ekibimiz aslında bu organizasyonsuzluk ve koordinasyonsuzluğu pek görmedi. Bizim ekibimiz sadece canlı ihtimali olan, birinci elden gelen canlı ihbarı yapılmış binalara gitti.
- Arama kurtarma çalışmaları sırasında farklı ekipleri de gözlemlediniz, bu ekiplerin çalışmaları ile kendi arama kurtarma çalışmalarımız ya da organizasyonumuz arasında bir fark var mı sizce? Artıları-eksileri gibi…
R.B.E: İspanyol ekiple ben yönetimsel koordinasyon bazında bazı durumlar olduğunu paylaştım ama onlarda bunu normal karşıladılar çünkü kendilerine herhangi bir olumsuz durum yansımadı. Biz araba istediğimizde en kısa sürede temin etmek için uğraşıldı. İki tane off-road aracı bize tesis ettiler. Bazen ihbar geldiğinde yarım saat bir saat içinde çıkamadığımız durumlar da oldu araçsızlıktan ama bu araçsızlık genel bir problemdi bölgede… AFAD gönüllülerinin içerisinde de gayet inisiyatif kullanan düzgün insanlar var yönetim bazında bazı sorunlar olduğunu da belirtmek lazım. Ancak yine de AFAD gönüllüsü olmuş ve bizim doğal bir süreçle eşleştiğimiz çok doğru, işini bilen ve çözüm odaklı insanlar vardı. Örneğin şöyle bir konuşma oldu İspanyol ekibin şefi ile aramızda ve ben şaşırdım açıkçası. Ekip şefi, Filipinler, Bali, Nepal, Amerika, Şili gibi pek çok afet bölgesinde çalıştığını ve burada kendilerinin daha iyi bir ortamda çalıştıklarını söyledi. Buna sebep belki de bizim ekip, görece sağlam olan bir ilkokula yerleştirildi… ilk gittiğimiz 3 gün su yoktu binada… tahmin edersiniz ki ihtiyaçlar için bu çok kötü bir durum… tabi ki ısıtma yoktu binada. Ancak bir süre sonra bizim ekibe binada ayrı bir tuvalet tahsis edildi, anahtar verildi sadece biz kullanıyorduk o tuvaleti… biz yerde yattık…. Elbistan’da gece hava sıcaklığı -18’e kadar düşüyordu. Zaten bize söylenen şekilde çadırlarımızı uyku tulumlarımızı matlarımızı götürmüştük oraya ama çadırda kalmamızı gerektiren bir durum olmadı. Kaldı ki götürdüğümüz çadırlar o soğukta yetersiz kalacaktı. Ancak Hatay’da Antakya’da görev yapan çevirmen rehber arkadaşlarımız dışarda soğukta çadırda kalmak durumunda kaldılar çünkü kalacak hiçbir yerleri yoktu, tuvalet ihtiyaçlarını doğada gidermek durumundaydılar…
İspanyol arama kurtarma ekibi bina ile ilgili bilgi alırken
N.K. : Pek çok STK ve kurumla beraber enkaz üzerinde çalışma deneyimine sahip olduk. Övünerek söyleyebilirim ki, MAG AME ekiplerimiz tüm sahalarda uyumlu, organize, kısa sürede aldığı görevi yerine getirmeye çalışan bir yapıdaydı, aldığımız tüm eğitim ve deneyimlerimizi sahaya yansıtmayı başararak, halkın ve tüm kurumların beğenisini kazandık. Yıllardır bu alanda edindiğimiz tecrübe, disiplinli ve özverili ekip yapısı ve arkasında sağlam bir organizasyon yapımızın olduğunu kanıtladık. Uyumla çalıştığımız ekiplere daha fazla saygı duyduk ve birbirimizle çalışmaktan mutlu olduk. Ancak buna uyumlu olmayan ekipler ile maalesef çalışmak çok güç oldu. Arama Kurtarma konusunu ego ve güç savaşımı haline getiren, yetersiz ekip ve ekipmanla yola çıkan, afetzedeleri reklam aracı olarak kullanan ekip ve gönüllüler de gördük. Bunlar bizi üzen şeyler…
- Orada bulunan depremzede halkla etkileşiminiz oldu mu? Halkın ihtiyaçları ve talepleri ile ilgili sizin fikirleriniz nelerdir?
N.K. : Afet bölgesine ilk ulaşan ekiplerdendik. Bu sebeple etkileşim hem konuşlanma alanlarımızda hem de enkazlarda yoğun olarak yaşandı. Elbette öncelik enkaz altında kalan yakınlarının çıkarılması talebi üzerine yoğunlaşıyordu, ancak zaman geçtikçe halkın soğuk karşısında savunmasız yakalandığı gerçeğiyle biz de yüzleştik çadır, giyecek, yiyecek ısınma gibi temel ihtiyaçlarda önem ve aynı derecede aciliyet kazanmaya başladı taleplerde. Enkazların yanında yakılan ateşlerin yanında hem yakınlarının çıkarılmasını bekliyor hem de ısınmaya çalışıyorlardı. -10 derecelere varan gece sıcaklıkları afetzedeler için ikincil bir zorluk yaşatıyordu.
MAG-AME Ekibi 8 Şubat günü Gaziantep İslahiye ilçesi Zaman Apartmanı’ndan annesi ile birlikte kurtardığı Gülsüm Polat
R.B.E: Ben Türkiye’de AFAD’ın, AKUT’un nasıl çalıştığına dair çok büyük bir tecrübeye sahip değilim, tecrübem sadece bir haftada yaşadıklarım. Eksi olan taraf, tepede koordinasyonda birileri var ve çok iş bilmiyorlar ama arada, yardımcı pozisyonlarda olan kişiler inisiyatif alarak işi kotarıyor. Ve görünen şey aslında bu denli büyük bir felakete hiçbir hazırlık yok yani organize nasıl çalışılır, en basitinden bizim kalifiye ekibimiz neden bunlar otobandan karayoluyla gönderildi, bunlara askeri helikopter, uçak verilemez miydi… burada neden ordunun imkanları devreye sokulmadı ya da özel sektörün imkanları helikopter, özel uçak, jet ne ise bunların hiçbiri devreye sokulmadı. Bu en büyük handikaptı ve bu insanlar, kurtarma yerine varmak için İstanbul’a indikleri andan itibaren neden 24 saat bunlara harcanıldı. En önemli eksi bu o 24 saat içerisinde çok fazla insan kurtarabilirlerdi… yine devletin değil de sivil toplumun bağımsız olarak Ahbap gibi, Babala gibi, ihtiyaç haritası gibi birtakım inisiyatiflerin, bunun dışında başka sosyal oluşumların, derneklerin, partilerin, sendikaların yardımıyla bir şeyler olabildi. Bunlara ihtiyaç olmayacak şekilde devletin bir örgütlenmesinin yeterli olmadığını gördük.
- Sizin için tüm bu süreç nasıl bir deneyimdi? Örneğin buradan aldığınız dersler oldu mu? Bu depremle ilgili de olabilir, günlük hayat pratiğinizi değiştirmekle ilgili de olabilir….
R.E.B.: Bazen sinirlendiğim, üzüldüğüm, ağladığım zamanlar oldu ancak hep sakin kalıp çözüm odaklı ilerlemeye çalıştım. Bir taraftan ne kadar çaresiz olduğumuzu görmek, ancak bir taraftan ne kadar bir arada olduğumuzu görmek ve insanların siyasi görüşü ne olursa olsun belli bir amaç etrafında yaşamak ve yaşatmak için birleşmesi çok önemli bence. …Benim çıkardığım ders hayata tutunmak. Mesela seviyor musun? Git söyle! Bir yerlere seyahat mi, sevdiklerine ziyaret mi yapacaksın, bir işe mi girişeceksin? Erteleme! Gerçekten de ne zaman nerede olacağımız belli değil. …Bazen konumumuz gereği mesafeli ilişkilere giriyoruz ama belki de iç sesler kullanmadan, samimi olarak, içinde ve dışında göründüğün gibi olmanın önemli olduğunu gördüm. Bazı zevklerimiz ve lükslerimizin ne kadar anlamsız olduğunu da yeniden hatırladım. …Günlük hayat pratiklerinde bende bu düşüncelere yol açtı…. Son bir haber vermek isterim. İspanyol ekip İspanya’da bir bağış topladı deprem felaketi için. Muhtemelen 4-5 gün içerisinde yeniden geri gelecekler ve daha önce tespit edilen yerlere, özellikle Hatay-Iskenderun bölgesine bazı yardımları olacak. Bu da işin güzel tarafı, bu kontağın bitmeyecek olması.
N.K.: Dahil olduğum Mahalle Afet Gönüllüsü (MAG) Projesinin; yani ilk 72 saatte yerinden müdahale kapasitesinin arttırılmasının nedenli hayati olduğunu bir kez daha gördüm, şahit oldum. Çünkü profesyonel ekipler ya da devlet hayati saatlerde bölgeye ulaşamıyor. Kurtarmaların büyük bir bölümü mahallemizdeki, çevremizdeki insanlar tarafından yapılıyor. Biz mahalledeki insanların bu konuda eğitilip yeterli donanıma kavuşmasını istiyor ve bu konuda çalışıyoruz, asıl görevimiz, misyonumuz bu. Bunun geliştirilmesi için var gücümüzle yetersiz kaynaklara ve devlet desteğinden yoksun olmamıza rağmen daha yoğun çalışmamız gerekiyor. Afetten sonra tüm illerden, İstanbul başta olmak üzere 10 binlerce eğitim başvurusu aldık. Bölgeden döner dönmez bu eğitimleri planlama çalışmalarına başladık. Mart ayı itibariyle bu eğitimler mahallelerimizde başlayacak. Elbette her deneyim aslında kendi içinde benzersizdir. Her enkaz her bölge kendi biricik koşullarını yaratır ve bu bizim için daima eğitimlerimizde kullanabileceğimiz yeni bilgiler yeni senaryolar üretmemizde yardımcı olur. Bu deneyim sayesinde öğrendiklerimizi de eğitimlerimizde kullanacağız. Bireysel olarak; bulunduğum evin güvenliğini tekrar sorguladım ve daha güvenli bir eve taşınma planlarımı öne aldım, kaynaklarımı zorlasa da bunu bir an önce yapmam gerekiyor. Enkazlarda insanların eşyaları arasında da geziniyor ve güncel hayatları hakkında bilgi sahibi oluyorsunuz, demek ki sahip olduğumuz her şeyi birkaç dakikada kaybedebiliriz! O zaman bu eşyaları edinmek için sarf ettiğimiz bu çaba niye? Daha minimalist, sade ve güvenli bir yaşam nasıl mümkün? Bireysel olarak bu soruların cevaplarını arıyorum.
OpenEdition vous propose de citer ce billet de la manière suivante :
Sibel AKYILDIZ (15 mars 2023). Deprem Tanıklıkları: 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde gönüllü görev alanların izlenimleri. Observatoire Urbain d'Istanbul. Consulté le 20 avril 2025 à l’adresse https://doi.org/10.58079/sm2f